Lodi Barışı
Bağlam | Milano Dükalığı ve Venedik Cumhuriyeti ile müttefikleri arasındaki çatışma.[1] |
---|---|
İmzalanma | 9 Nisan[1][2] 1454 |
Yer | Broletto Saray, Lodi,[2] Milano Dükalığı (günümüzde Lombardiya, İtalya) |
Koşul | Bergamo ve Brescia'nın Venedik Cumhuriyeti'ne iadesi,[1] İtalya'da istikrarın sağlanması, Francesco Sforza'nın Milano Dükalığı'na geçmesi[1] |
Müzakereciler | Angelo Simonetta Andrea da Birago Guarnerio Castiglioni Diotisalvi Neroni Paolo Barbo I. Giovanni Ventimiglia II. Onorato Caetani |
Onaylayanlar | Milano Dükalığı Venedik Floransa Cumhuriyeti Napoli Krallığı Mantova Markgraflığı Savoy Dükalığı Monferrato Markgraflığı |
Lodi Antlaşması ya da Lodi Barışı, Venedik Cumhuriyeti ile Milano Dükalığı arasındaki Lombardiya Savaşları'na son vermek amacıyla 9 Nisan 1454 tarihinde Lodi şehrinde imzalanan bir barış antlaşmasıdır.[3]
Antlaşmanın tarihsel önemi, İtalyan yarımadasına 40 yıllık istikrarlı bir barışı getirmesi ve bunun sonucunda Rönesans’ın sanatsal ve edebi olarak büyümesini desteklemesidir.[4]
Siyasi durum
[değiştir | kaynağı değiştir]Milano Dükü Filippo Maria Visconti’nin 1447'de ölümünde sonra Milano'da Altın Ambrosya Cumhuriyeti ilan edildi. Yöneticiler yeni doğan devletin savunmasını I. Francesco Sforza’ya emanet etme karar verdiler, Francesco üç yıl sonra kendini Milano dükü ilan etti. Bir süredir Lombardiya üzerinde yayılma hırsı olan Venedik, Francesco Sforza ve müttefiklerine karşı Napoli Kralı Aragonlu V. Alfonso ve Habsburg İmparatoru III. Friderich ile bir ittifak kurdu. Ancak sadece üç yıl sonra Konstantinopolis’in düştüğü haberi geldi, bu olay Ege Denizi’ndeki Venedik topraklarını tehlikeye attı. Bu nedenle Venedik, İtalya'daki savaşlara geçici bir ateşkes getirmeye karar verdi ve diğer İtalyan güçleriyle birlikte Lodi Barışı'nı yaptı.[5]
Antlaşma
[değiştir | kaynağı değiştir]Venedik ve Milano nihai barışı 9 Nisan 1454'te Francesco Sforza'nın Lodi'deki sarayında imzaladı. Antlaşma en güçlü İtalyan devletleri tarafından ve özellikle de Cosimo de' Medici ve Francesco Sforza arasında uzun süredir devam eden olumlu ilişkiler sayesinde savaşta Milano'nun yanında yer alan Floransa Cumhuriyeti tarafından onaylandı.[6]
Antlaşmadan sonra Kuzey İtalya; Savoie Hanedanı, Ceneviz Cumhuriyeti, Gonzaga Hanedanı ve Este Hanedanı gibi diğer bazı güçlerin varlığını sürdürmesine rağmen fiilen iki devlet arasında bölünmüştür. Ayrıca Francesco Sforza'nın Milano Dükü olması, yukarıda adı geçen devletler ile arasındaki sınırın Adda Nehri üzerine taşınması, tüm sınır boyunca sınır işaretlerinin konulması ve farklı zamanlarda İtalik Birliği’ne katılımla sonuçlanan bir ittifakın doğmasını da sağladı.[7] Asola, Lonata ve Peschiera toprakları Venedik Cumhuriyeti'nin egemenliğine girdi ve buraları arzulayan Gonzagaların beklentileri suya düştü.[8]
Tarihsel önemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Lodi Barışı'nın önemi, yarımadaya 40 yıl boyunca önemli bir toprak dengesi ve barışı sağlamasının yanında Rönesans’ın gelişmesini sağlayan yeni bir siyasi-kurumsal yapı kazandırmasıdır.[9][10]
On beşinci yüzyılın ikinci yarısında Lorenzo de' Medici, ünlü “denge politikasını” uygulayarak bu siyasi dengenin garantörü olmuştur.[11]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d Lodi maddesi (İtalyanca) Enciclopedia italiana
- ^ a b Şablon:Cita.
- ^ "Lodi nell'Enciclopedia Treccani". www.treccani.it (İtalyanca). 5 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023.
- ^ "Lorenzo il Magnifico e Firenze". Skuola.net - Portale per Studenti: Materiali, Appunti e Notizie (İtalyanca). 11 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023.
- ^ Arrighi, pp. 39, 96
- ^ Bassi, Agenore. History of Lodi. s. 55. ISBN 88-7121-018-2.
- ^ "La Pace di Lodi (1454) - Riassunto di Fatti per la Storia" (İtalyanca). 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023.
- ^ Storia di Mantova dalla sua origine fino all' anno 1860, compendiosamente narrata al popolo (İtalyanca). E. Caranenti, impr. 1865. 16 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2023.
- ^ Mattingly, p. 178
- ^ Rapido, Studia (24 Mart 2021). "Pace di Lodi e politica dell'equilibrio". Studia Rapido (İtalyanca). 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023.
- ^ "Lorenzo il Magnifico in "Enciclopedia dei ragazzi"". www.treccani.it (İtalyanca). 28 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023.